Malezja

Spis treści

Wnioski

Okres badawczy: 01.10.2021 – 30.08.2022

Ci, którzy odchodzą od islamu, w tym ci, którzy zostają chrześcijanami, doświadczają presji i przemocy, gdyż od każdego etnicznego Malajczyka oczekuje się, że będzie muzułmaninem. Odejście od islamu nie tylko narusza konstytucję, ale także normy rodzinne i społeczne. Rzymscy katolicy, metodyści i organizacje pozarządowe (ang. NGO) są obserwowani przez władze. Częściej jednak celem są nietradycyjne grupy protestanckie – zwykle bardziej aktywnie wypowiadające się o swej wierze. 

Profil kraju w PDF

Poniższy profil kraju jest przetłumaczonym fragmentem z Country Dossier World Watch Research, działu badawczego Open Doors. Kompletne lub skrócone dossier w języku angielskim można pobrać tutaj.

  Profil kraju w PDF

  Skrócony profil w PDF

Spis treści

1. Tło

Malezją rządziła koalicja złożona ze Zjednoczonej Malajskiej Organizacji Narodowej (UMNO) i zdecydowanej Pan-Malezyjskiej Partii Islamskiej (PAS). Wybory wstępne odbyły się 19 listopada 2022 r. W chwili pisania tego tekstu koalicje powstałe w wyniku wyborów nie są jeszcze jasne, a sytuacja parlamentu w zawieszeniu jest dla Malezji czymś zupełnie nowym. Jedno jednak wydaje się pewne: w ten czy inny sposób, polityka supremacji Malajów będzie kontynuowana, a PAS wyłoniła się jako największa pojedyncza partia w parlamencie. Władzę monarszą co pięć lat obejmuje jeden z 9 regionalnych sułtanów, którzy mają prawo weta w kwestiach dotyczących islamu. Radykalne głosy islamskie rosną w siłę. Poseł PAS publicznie nazwał Biblię „księgą wypaczeń” i odmówił wycofania swojej wypowiedzi lub przeprosin. PAS jako jeden z niewielu organów rządowych na świecie pogratulował talibom wyzwolenia i panowania nad Afganistanem. Mimo że mottem rządu jest „Jedna Malezja”, praktyka dyskryminacji mniejszości etnicznych innych niż malajskie nie ustaje. Pierwszeństwo w urzędach publicznych i siłach zbrojnych mają „Bumiputra” (ludzie ziemi, czyli ludność malajska).

Konstytucja Malezji definiuje „Malajów” jako wyznawców islamu. Często pojawiają się ostrzeżenia ze strony organizacji i polityków muzułmańsko-malajskich przed rzekomym programem chrystianizacji. System prawny Malezji i jej instytucje polityczne są pod silnym wpływem islamu. Wszystkie dzieci w szkołach państwowych są zobowiązane do uczęszczania na zajęcia z islamu, a na uniwersytecie istnieje obowiązkowy przedmiot dla wszystkich studentów o nazwie „Cywilizacja islamska i azjatycka”, który przez wielu jest uważany za rządowy instrument dalszej islamizacji. 

Spis treści

2. Sytuacja w różnych regionach kraju

Sytuacja jest taka sama w całym kraju. Aby zrozumieć sytuację chrześcijan w poszczególnych regionach, należy wziąć pod uwagę dużą przepaść ekonomiczną i społeczną, w tym podział na wieś i miasto pomiędzy wschodnią i zachodnią Malezją. W porównaniu z zachodnią Malezją, na wschodzie jest więcej odległych obszarów z rozległymi połaciami ziemi i niewielką infrastrukturą. Ponieważ wielu chrześcijan mieszka we wschodniej Malezji, szczególnie w stanie Sarawak, ich dostęp do internetu może być bardziej ograniczony albo wręcz niedostępny. Islamska praca misyjna wśród chrześcijan, zwłaszcza wśród Bumiputra, skupia się jednak na Malezji Wschodniej. Wspomagany przez liczbę migrujących muzułmanów stan Sabah przestał być kilka lat temu chrześcijańską większością, a Sarawak jest nią obecnie tylko na papierze.

Spis treści

3. Kogo dotykają prześladowania?

Społeczności chrześcijan ekspatriantów

Kategoria ta nie jest uwzględniana w punktacji i analizie ŚIP.

Tradycyjne społeczności chrześcijańskie

Wspólnoty te składają się z chrześcijan rzymskokatolickich, anglikańskich i metodystów. Doznają oni pewnej dyskryminacji, ale mniejszej niż konwertyci czy społeczności nietradycyjne.

Społeczności konwertytów

Według prawa apostazja jest karana śmiercią, choć nie zostało to wprowadzone w życie. W nie¬któ-rych regionach konwertyci chrześcijańscy o pochodzeniu muzułmańskim mogą odbywać wspólne spotkania, ale wszyscy napotykają różny stopień sprzeciwu ze strony rodziny, społeczności i władz.

Nietradycyjne społeczności chrześcijan

Do tej kategorii należą baptyści i zielonoświątkowcy. Często spotykają się oni z monitoringiem, dyskrymi¬nacją, zastraszaniem i nękaniem.

Spis treści

4. Główne źródła prześladowań i dyskryminacji

Islamski ekstremizm w połączeniu z wrogością etniczno-religijną

Malezja była znana jako liberalny i tolerancyjny kraj islamski, ale w ostatnich latach ta reputacja się zmienia. Rząd podjął próbę wprowadzenia prawa szariatu w stanie Kelantan. W sprawach o opiekę nad dzieckiem sądy cywilne często orzekają na korzyść niemuzułmańskiej matki dziecka, dlatego ojcowie czasem decydują się na przejście na islam. Oznacza to, że pozew trafia do sądu szariatu i opieka zostaje przyznana ojcu muzułmaninowi. Policja woli wprowadzać w życie decyzje sądu szariackiego, gdyż sprawia im to mniej kłopotów. Konstytucja zabrania Malajom przechodzenia na inne religie i ogranicza propagowanie religii niemuzułmańskich. Konwertyci mogą doświadczać ze strony rodzin przemocy i nacisków do powrotu do swej wiary, uważają one bowiem odejście od islamu za hańbę.

Polityka i społeczeństwo są silnie napędzane przez etniczny impuls zachowania i wyższości malajskiej grupy etnicznej. Choć jest to wyraźnie przemieszane z motywami religijnymi i zdominowane przez nie (każdy Malaj musi być muzułmaninem), rozgrywa się w misyjnym ruchu dakwah, który agresywnie ściga dotknięte biedą społeczności tubylcze Malezji Wschodniej, stosując lukratywne zachęty i korzyści.

Dyktatorska paranoja

Obie partie w koalicji rządzącej, UMNO i PAS, opowiadają się za dominacją malajskich muzułmanów i preferencyjnym ich traktowaniem. (UMNO ma historię grania kartami religijnymi i rasowymi w celu utrzymania się przy władzy.) Niezależnie od tego, kto będzie rządził Malezją w przyszłości, prawdopodobnie dyktatorska paranoja pozostanie znaczącą siłą w polityce.

Spis treści

5. Czym różnią się prześladowania mężczyzn i kobiet?

Kobiety

Prawa kobiet są osłabiane przez przepisy, które czynią wyjątki dla prawa szariatu. Kobietom przechodzącym z islamu na chrześcijaństwo grozi przemoc seksualna i/lub przymusowe małżeństwo z muzułmaninem. Dotyczy to także dziewcząt poniżej 18 roku życia. Przymusowe małżeństwa chrześcijańskich kobiet zdarzają się czasem w celu zapewnienia rodzinie wsparcia finansowego. Kryzys COVID-19 spowodował podobno wzrost przemocy domowej, co zapewne wpłynęło na chrześcijan w takich małżeństwach. 

• Wymuszony rozwód
• Wymuszone małżeństwo
• Uwodzenie 
• Przemoc fizyczna
• Przemoc psychiczna
• Przemoc seksualna

Mężczyźni

Mężczyźni i chłopcy są często celem konserwatywnych grup muzułmańskich, silnie sprzeciwiających się prozelityzmowi. Prześladowania, dotykające zwykle chrześcijańskich mężczyzn, przybierają formę zastraszania z rąk „czujnej sprawiedliwości” lub monitorowania przez władze religijne.

• Przemoc fizyczna
• Przemoc psychiczna
• Przemoc słowna

Spis treści

6. ŚIP: Perspektywa 5-letnia

Wykres: Wynik w zaokrągleniu.

Krótki opis zmiany wyniku i jej przyczyny

Wynik Malezji wzrósł o 2,3 punktu w ŚIP 2023, przy czym wzrosły zarówno wyniki dotyczące średniego nacisku, jak i przemocy. Najsilniejszy wzrost nacisku nastąpił w sferze życia w kraju i życia w kościele. Wynikało to ze zgłaszanych przypadków dyskryminacji chrześcijańskich organizacji pozarządowych/CSO w porównaniu z innymi oraz z utrudniania kościołom zakładania szkół. Chrześcijanie nadal są marginalizowani i pokrzywdzeni przez politykę Malajów, nie wydaje się, aby to się zmieniło w przewidywalnej przyszłości. Wynik dotyczący przemocy jest nadal na porównywalnie niskim poziomie, ale wzrósł o 0,6 punktu w stosunku do ŚIP 2022.

Spis treści

7. Szczegółowe dane na temat przemocy i wywieranej presji

Poziomy przemocy i presji

Wykres: Wzorzec prześladowań dla Malezji.

Maksymalna liczba punktów dla każdej z sześciu kategorii wynosi 16,7 pkt. Łączna liczba punktów dla sześciu kategorii wynosi 100 pkt (6 x 16,7 = 100).

Przykładowe akty przemocy w opisywanym okresie sprawozdawczym

Przykładowe akty przemocy w opisywanym okresie sprawozdawczym

• 15 kwietnia 2022 roku Komisja Praw Człowieka Malezji (SUHAKAM) oświadczyła w 90-stro-nicowym raporcie, że nie było żadnych dowodów sugerujących jakiekolwiek zaangażowanie państwa w zaginięcie chrześcijan Joshuy Hilmy i Ruth Sitepu w listopadzie 2016 roku. Choć jest to bardzo odmienne od raportu, który SUHAKAM opublikował 3 lata temu w sprawie porwania pastora Raymonda Koh, nie powinno być odczytywane jako oczyszczenie władz z wszelkich win. Na konferencji prasowej 15 kwietnia 2022 r. komisarz SUHAKAM stwierdził: „Wysoce niezadowalające postępowanie i niedociągnięcia Królewskiej Policji Malezji w śledztwie dotyczącym zaginięcia Joshuy Hilmy i Ruth Sitepu przyczyniły się do przyzwolenia państwa na uprowadzenie pary.”

Życie prywatne

Malajscy muzułmanie nie mogą legalnie nawrócić się z islamu w żadnym stanie poza Sarawakiem, gdzie proces ten jest długi i żmudny. Pan-Malezyjska Partia Islamska (PAS) chce, by karą za apostazję była śmierć, ale jak dotąd starania te utknęły w martwym punkcie. Konwertyci na chrześcijaństwo z islamu mogą zostać ukarani lub wysłani do islamskiego „centrum oczyszczania”, gdzie wywiera się na nich presję, aby wrócili do islamu. Istnieje wytyczna Departamentu Fatwy, która mówi, że nie należy używać choinek i dekoracji świątecznych, jeśli muzułmanin planuje uczestniczyć w imprezie świątecznej. Zabrania też muzułmanom uczestniczenia w funkcjach świątecznych, w których występują „mowy lub gesty w formie pochwały religii niemuzułmańskiej”. 

Życie rodzinne

Dzieci urodzone w parach, w których jedno z rodziców jest muzułmaninem, są automatycznie rejestrowane jako muzułmanie i do oficjalnej konwersji potrzebują zgody obojga rodziców. Edukacja jest stronnicza w kierunku malajskiego i islamskiego światopoglądu, dyskryminując mniejszości. Wszystkie dzieci muzułmańskie muszą uczęszczać na nauki islamskie w szkołach, a dzieci konwertytów mogą być nękane, dyskryminowane i poddawane presji, by przeszły na islam. Bardzo często zdarza się, że chrześcijańskie dzieci są zastraszane przez rówieśników w szkole i poza nią przy pomocy umniejszających i poniżających obelg, które często przeplatają się z obelgami rasowymi.

Życie w społeczeństwie

Uczelnie publiczne nadal stosują system ilościowy, w którym studentów Bumiputra (Malajowie i rdzenni mieszkańcy) może być więcej, a studenci spoza Bumiputra mają mniej dostępnych miejsc. Artykuł 153 konstytucji dopuszcza system ilościowy przy wstępowaniu do służby cywilnej. W sekto-rze publicznym preferowani są więc Malajowie, a mniejszości etniczne i religijne nie są akceptowane,w związku z czym rzadko ubiegają się one o te stanowiska.

Życie w państwie

Konstytucja zabrania wyznawcom innych religii propagowania ich religii wśród muzułmanów malajskich. Legalne przejście na chrześcijaństwo jest praktycznie niemożliwe dla etnicznych Malajów, ponieważ konstytucja stoi temu na przeszkodzie i mogą oni zostać oskarżeni o apostazję. Firmy, których właścicielami nie są Malajowie, muszą mieć w zarządzie co najmniej jednego Malaja. W Malezji ukazał się ebook „Ujawniamy program chrześcijan” („Exposing the Christian Agenda”). W decyzji dotyczącej tego, czy w przypadku konfliktu pierwszeństwo powinno mieć prawo szariatu czy prawo cywilne, 9-osobowy skład Sądu Federalnego Malezji uznał, że zgodnie z konstytucją sądy szariatu nie mają prawa do sprawowania kontroli sądowej (Malay Mail, 21 lutego 2022).

Życie w kościele

Dla kościołów bardzo ryzykowne jest integrowanie malajskich konwertytów, zwłaszcza w zachodniej Malezji, dlatego spotykają się oni w tajemnicy. Przywódcy kościelni są naturalnym celem wrogości ze strony grup religijnych lub etnicznych, zwłaszcza gdy ich kościoły są postrzegane jako angażujące się w akty ewangelizacji wśród muzułmanów. Uprowadzenie pastora Raymonda Koh w biały dzień w lutym 2017 roku bardzo poruszyło społeczność chrześcijańską. Jego miejsce pobytu jest nadal nieznane, a sprawców nie udało się ustalić. Wszystkowskazuje jednak na udział specjalnego oddziału policji. W marcu 2021 roku Sąd Najwyższy ostatecznie orzekł, że zakaz używania słowa „Allah” jest niekonstytucyjny. Ówczesny rząd zadeklarował odwołanie się od tego orzeczenia, więc nadal istnieje niepewność co do używania słowa „Allah” w odniesieniu do „Boga”. W 2021 roku wiceminister ogłosił, że rząd federalny przygotował cztery nowe ustawy, które mają wzmocnić prawo szariatu w Malezji. Wśród nich jest prawo kontrolujące rozwój religii niemuzułmańskich. Chociaż minister prawa powiedział, że w ostatecznym projekcie nie zgłoszono takiej propozycji, kościoły i członkowie innych mniejszości religijnych byli zaniepokojeni i twierdzili, że takie prawo będzie sprzeczne z konstytucyjnymi zapisami Malezji. Nawet jeśli tym razem projekt nie został przyjęty, jest to znak, że mniejszości religijne w Malezji napotykają coraz bardziej zorganizowany sprzeciw i ograniczenia. 

Spis treści

8. Naruszenie zobowiązań i praw międzynarodowych

Malezja zobowiązała się do przestrzegania i ochrony praw podstawowych w następujących traktatach międzynarodowych:

1. Konwencja w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet (Convention on the Elimination of All Forms of Discrimnation against Women, CEDAW)
2. Konwencja o prawach dziecka (Convention on the Rights of the Child, CRC)

Malezja nie wypełnia swoich zobowiązań międzynarodowych, regularnie naruszając lub nie chroniąc następujących praw chrześcijan:

1. Chrześcijańskie konwertytki narażone są na przymusowe małżeństwa z muzułmańskimi mężczyznami lub przymusowe rozwody (CEDAW, art. 16)
2. Rodzice chrześcijańscy nie mogą wychowywać dzieci zgodnie ze swoimi wartościami religijnymi (CRC, art. 14)

Spis treści

9. Sytuacja innych mniejszości religijnych

Szyici, Ahmadijowie i al-Arqamowie nadal są postrzegani jako zagrożenie, ponieważ odbiegają od islamu sunnickiego. Hindusi, wyznawcy tradycyjnych religii chińskich i buddyści są, podobnie jak chrześcijanie, pomijani na skutek preferencyjnego traktowania etnicznych Malajów przez rząd.

Spis treści

10. Open Doors w Malezji

Praca Open Doors na rzecz wzmocnienia Kościoła w Malezji obejmuje m.in.: 

• Nauczanie i informowanie chrześcijan, jak mogą biblijnie reagować na prześladowania i być posłusznymi Bogu, zwłaszcza pełniąc nakaz misyjny Jezusa. 
• Dostarczanie Biblii i innej literatury chrześcijańskiej w języku lokalnym. 
• Ułatwianie spotkań w celu wspierania jedności i przezwyciężania podziałów rasowych. 
• Udzielanie pomocy społeczno-ekonomicznej potrzebującym wiernym. 

Spis treści

11. Módl się za Malezję

• Módl się z ludźmi w Malezji, którzy decydują się naśladować Jezusa pomimo ryzyka. Proś Boga, aby dał im duchowy pokarm, którego potrzebują.
• Polityka w Malezji znacznie oddaliła się od wolności religijnej i bezpieczeństwa dla nawróconych chrześcijan. Módl się, o wolność religijną i bardziej sprawiedliwe stosowanie praw i zasad.
• Módl się do Jezusa Chrystusa, aby pokazał partnerom Open Doors kreatywne sposoby dostarczania Słowa Bożego i innych materiałów budujących wiarę pomimo ograniczeń.