Niger

Spis treści

Wnioski

Okres badawczy: 01.10.2021 – 30.08.2022

Rodziny konwertytów z islamu próbują zmusić ich do wyrzeczenia się chrześcijaństwa groźbami, ale także przy użyciu siły. W kraju nasila się aktywność dżihadystów, zwłaszcza na zachodzie i południowym wschodzie. Na obszarach skutecznie kontrolowanych przez dżihadystów chrześcijanie znajdują się w wyjątkowo trudnej sytuacji. Na przykład zakłócane są chrześcijańskie ceremonie takie jak śluby. Ze względu na zagrożenie przemocą ze strony radykalnych grup islamskich podczas nabożeństw i spotkań gromadzący się muszą stale zachowywać czujność. Wpływ ideologii dżihadu przejawia się w tym, że członkowie społeczności wyznają ultrakonserwatywne poglądy. W rezultacie chrześcijanie spotykają się z dyskryminacją w sektorze publicznym i rzadko są w stanie znaleźć zatrudnienie w służbach samorządowych. Odmawianie awansu chrześcijanom jest powszechną praktyką. Procedura rejestracji kościołów jest bardzo długa i żmudna.

Profil kraju w PDF

Poniższy profil kraju jest przetłumaczonym fragmentem z Country Dossier World Watch Research, działu badawczego Open Doors. Kompletne lub skrócone dossier w języku angielskim można pobrać tutaj.

  Profil kraju w PDF

  Skrócony profil w PDF

Spis treści

1. Tło

Niger ogłosił niepodległość od Francji w 1960 roku. Od tego czasu w kraju miały miejsce co najmniej cztery wojskowe zamachy stanu. Jednak od czasu objęcia władzy przez prezydenta Mahamadou Issoufou w 2011 r. grupy polityczne i obywatelskie mogą się pokojowo gromadzić, sytuacja dziennikarzy i wolność prasy uległy poprawie, a Niger jest na drodze do utworzenia demokracji wielopartyjnej. W kwietniu 2021 roku władzę przejął prezydent Mohamed Bazoum. Jednym z największych wyzwań, przed którym stoi nowy prezydent będzie opanowanie rosnącej przemocy dżihadystów na zachodzie i południu kraju. Od początku 2021 r. w Nigrze nastąpił wzrost przemocy ze strony dżihadystów, zwłaszcza w regionie „trójgranicznym” między Nigrem, Mali i Burkina Faso, przy czym szacuje się, że w pierwszych trzech miesiącach w atakach zginęło tam 300 osób. Radykalne ugrupowania islamistyczne sprzeciwiają się świeckiemu charakterowi rządu. Państwo walczy z radykalnymi ugrupowaniami islamskimi: Al-Kaida w Islamskim Maghrebie (AQIM); Ruch na rzecz Jedności i Dżihadu w Afryce Zachodniej (MUJWA) na północno-zachodniej granicy z Mali; Boko Haram na południowej granicy z Nigerią.

Większość ludności Nigru jest muzułmanami. Większość muzułmanów w Nigrze należy do zakonów sufickich Tijaniya lub Qadiriya, chociaż islamiści starają się odciąć ludność od sufizmu i zachęcają do salafizmu. 

Poza większymi miastami i na obszarach położonych bliżej południowej granicy kraju chrześcijanie są ostracyzowani przez członków lokalnej społeczności i niekiedy spotykają się z brutalnymi atakami.  Ataki Boko Haram, oddziałów Państwa Islamskiego (IS) i innych radykalnych grup islamskich nadal budzą strach wśród społeczności chrześcijańskiej. Konfrontacja militarna między wojskami rządowymi a Boko Haram wywołała katastrofę humanitarną. Wielu chrześcijan, którzy uciekli przed konfliktem, żyje w obozach dla uchodźców wewnętrznych. Chrześcijańskie kobiety i dziewczęta są narażone na uprowadzenie i przemoc seksualną ze strony grup ekstremistycznych, natomiast chrześcijańscy chłopcy są narażeni na rekrutację w szeregi grup terrorystycznych.

Spis treści

2. Sytuacja w różnych regionach kraju

Największych prześladowań chrześcijanie doświadczają na obszarach poza głównymi miastami. Pandemia COVID-19 przyczyniła się do zwiększenia strefy wpływów przez ugrupowania walczące.

Spis treści

3. Kogo dotykają prześladowania?

Społeczności chrześcijan ekspatriantów

Chrześcijańscy imigranci / zagraniczni misjonarze są narażeni na zwiększone niebezpieczeństwo i ryzyko porwania.

Tradycyjne społeczności chrześcijańskie

Do tej kategorii należą zarówno kościoły protestanckie, jak i katolickie. Wszystkie wspólnoty cierpią z powodu nasilającej się aktywności bojówek islamskich w Nigrze. W ostatnich latach grupy terrorystyczne takie jak Boko Haram przeprowadzały ataki w departamentach Diffa w pobliżu granicy z Nigerią. Pastorzy i przywódcy kościelni z tych wiosek zostali zmuszeni do ucieczki do większych miast, obawiając się o swoje życie. Takie przypadki odnotowano również w departamencie Tillabéri. Wiele tradycyjnych wspólnot chrześcijańskich na terenach położonych w pobliżu Nigerii żyje w strachu przed brutalnymi atakami.

Społeczności konwertytów

W niektórych przypadkach presja wywierana na konwertytów z islamu jest szczególnie wyraźna, zwłaszcza w sferze życia prywatnego, rodzinnego i wspólnotowego. Rodzice i krewni mogą sprzeciwiać się konwersji członka rodziny na chrześcijaństwo bardziej niż rząd. Radykalni islamscy imamowie i nauczyciele wpływają na zwykłych muzułmanów, aby atakowali i przepędzali nawróconych oraz wszystkich chrześcijan, którzy pomagają konwertytom.

Nietradycyjne społeczności chrześcijan

W Nigrze obecne są grupy baptystyczne, ewangelikalne i zielonoświątkowe i wszystkie doświadczają prześladowań. Ta kategoria stoi w obliczu tego samego rodzaju presji, co tradycyjne wspólnoty chrześcijańskie. W porównaniu z konwertytami z islamu na chrześcijaństwo ta grupa jest mniej narażona na presję społeczną.

Spis treści

4. Główne źródła prześladowań i dyskryminacji

Islamski ekstremizm w połączeniu z wrogością etniczno-religijną

Według statystyk WCD 2021 populacja muzułmanów stanowi 96,6% całej ludności Nigru. Dla większości ludności islam jest częścią ich etnicznej tożsamości: jeśli jesteś Nigeryjczykiem, jesteś muzułmaninem. Każde odstępstwo jest uważane za zdradę wartości, tradycji, dlatego konwertyci na chrześcijaństwo spotykają się z wrogością ze strony muzułmańskiej rodziny i członków lokalnej społeczności. Świecki charakter państwa, który zawsze oznaczał, że państwo i religia są oddzielone, jest coraz bardziej zagrożony. W kraju aktywni są muzułmańscy przywódcy grupy Izala, radykalnej grupy islamskiej pochodzącej z północnej Nigerii. W innych częściach kraju (np. w Maradi i Niamey) działają jeszcze inne islamskie grupy nacisku, takie jak Tariqa (po arabsku „droga”, suficki sposób zbliżania się do Allaha). Izala i Tariqa wywierają presję na mniejszości religijne i na muzułmanów, których uważają za odstępców od islamu. Historycznie relacje między większością wyznawców islamu a wyznaniami mniejszościowymi były całkiem dobre. Niemniej jednak walka Nigru z Boko Haram podsyciła lokalne napięcia między wspólnotami oraz zagroziła bezpieczeństwu i wolności chrześcijan w kraju.

Korupcja oraz przestępczość zorganizowana

Były prezydent Issoufou za jeden ze swoich głównych priorytetów uznał walkę z korupcją w rządzie. Środki antykorupcyjne stały się obecnie prawem, wymierzonym w urzędników państwowych, członków ich rodzin i wszystkie partie polityczne. Wprowadzono także przepisy przeciwdziałające konfliktowi interesów przy udzielaniu zamówień publicznych, a przekupywanie urzędników przez firmy prywatne jest oficjalnie nielegalne. Problemem w sądownictwie jest jednak korupcja, a bezkarność jest poważnym wyzwaniem, przed którym stoi ten kraj. Urzędnicy, którzy łamią prawo i angażują się w praktyki korupcyjne, przyciągają negatywny rozgłos, ale nie są skutecznie ścigani. Sytuacja ta negatywnie wpływa na społeczeństwo, w tym na ludność chrześcijańską.

Spis treści

5. Czym różnią się prześladowania mężczyzn i kobiet?

Kobiety

Podobnie jak w wielu innych krajach Sahelu kobiety są narażone na uprowadzenia, gwałty i wykorzystywanie seksualne przez grupy ekstremistów i mężczyzn w ogóle. Rodziny często nie zgłaszają przypadków gwałtu z obawy, że wpłynie to na perspektywy małżeńskie ofiary, a także z powodu związanego z tym piętna i wstydu. Konwertytki spotykają się dodatkowo z ogromną wrogością ze strony swoich rodzin i lokalnych społeczności. Reakcją rodziny często jest dążenie do rozwodu takiej kobiet oraz odebranie jej prawa do opieki nad dziećmi. Kobiety są zmuszane do poślubienia muzułmanina, stosuje się wobec także nich przemoc seksualną. Wiele z nich jest wydziedziczanych. 

• Odebranie praw do opieki nad dziećmi
• Wydziedziczenie lub odebranie prawa własności
• Zmuszanie do przestrzegania nakazów związanych z ubiorem
• Wymuszony rozwód
• Wymuszone małżeństwo
• Nakaz opuszczenia domu - wypędzenie
• Przemoc psychiczna
• Przemoc seksualna

Mężczyźni

Mężczyznom konwertytom grozi odrzucenie przez rodzinę, wygnanie z domu rodzinnego lub areszt domowy. Chrześcijańscy mężczyźni w Nigrze mogą również zostać zwolnieni z pracy lub doświadczyć bojkotu swojego biznesu przez społeczność muzułmańską. Ponieważ to mężczyźni są zazwyczaj głównymi żywicielami rodziny, taka dyskryminacja wpływa na życie całej rodziny. Chłopcom grozi porwanie i przymusowe wcielenie w szeregi grup terrorystycznych.

• Uprowadzenia
• Przemoc ekonomiczna w miejscu pracy/biznesie
• Nakaz opuszczenia domu - wypędzenie
• Uwięzienie przez rodzinę/areszt domowy
• Uwięzienie przez  państwo
• Pobór do wojska / bojówek / służba wbrew sumieniu

Spis treści

6. ŚIP: Perspektywa 5-letnia

Wykres: Wynik w zaokrągleniu.

Krótki opis zmiany wyniku i jej przyczyny

W wyniku sześciopunktowego wzrostu Niger został wpisany na listę ŚIP 2022. Wzrost ten był spowodowany głównie ciągłą presją i przemocą ze strony bojowników islamskich w regionie Sahelu. Od okresu sprawozdawczego ŚIP 2020 kraj jest stale nękany atakami islamskich ugrupowań terrorystycznych. Konflikty, które toczą się w kraju, mają chrakter zarówno religijny, jak i etniczny.

Spis treści

7. Szczegółowe dane na temat przemocy i wywieranej presji

Poziomy przemocy i presji

Wykres: Wzorzec prześladowań dla Nigru.

Maksymalna liczba punktów dla każdej z sześciu kategorii wynosi 16,7 pkt. Łączna liczba punktów dla sześciu kategorii wynosi 100 pkt (6 x 16,7 = 100).

Przykładowe akty przemocy w opisywanym okresie sprawozdawczym

Przykładowe akty przemocy w opisywanym okresie sprawozdawczym

• Znaczna liczba chrześcijan opuściła swoje domy ze względu na zagrożenie ze strony dżihadystów. Zagrożenie to stwarza grupa znana jako „Państwo Islamskie w Afryce Zachodniej” lub „Prowincja Państwa Islamskiego w Afryce Zachodniej”, znana wcześniej jako Jama'at Ahl as-Sunnah lid-Da'wah wa'l-Jihad, a także ze strony Boko Haram, organizacji terrorystycznej z siedzibą w północno-wschodniej Nigerii i działającej w południowo-wschodnim Nigrze w regionie Jeziora Czad.
• Według doniesień członkowie organizacji terrorystycznych w zachodnim regionie Tillaberi spalili szkoły finansowane przez rząd, mówiąc mieszkańcom wsi, że ich dzieci nie powinny uczęszczać do świeckich szkół i zmusili wielu mieszkańców wsi do ucieczki z domów. Niektóre z tych szkół zostały zbudowane przez chrześcijan. 
• W miastach Fantio i Dolbel w regionie Tillaberi dżihadyści podpalili chrześcijańskie kościoły i nieruchomości.
• Według Światowego Indeksu Terroryzmu 2022 Niger odnotował największy wzrost liczby zgonów z powodu terroryzmu, tzn. o 129% do 588 w 2021 roku, podczas gdy liczba ataków pozostała na tym samym poziomie. Zwiększona śmiertelność wynika w dużej mierze z rozwoju zdolności organizacyjnych Państwa Islamskiego Prowincji Afryki Zachodniej (ISWAP). Liczba ofiar śmiertelnych jest najwyższa w ostatniej dekadzie. Cywile stanowili 78% ofiar, w wyniku czego Niger stał się krajem z trzecią najwyższą liczbą ofiar śmiertelnych w 2021 roku.

Życie prywatne

Władze Nigru uważają religię za prywatną sprawę obywateli.  Jednakże rozdział religii od państwa jest zagrożony, od kiedy radykalne grupy islamistyczne, jak np. Izala, sprzeciwiają się świeckiemu charakterowi rządu. Ma to negatywny wpływ na chrześcijan w Nigrze, ponieważ region jest już pod dużym wpływem działań Boko Haram i AQIM.

Życie rodzinne

Konwertyci na chrześcijaństwo mogą spotkać się z ogromną wrogością ze strony swoich rodzin i społeczności lokalnych. Kobietom grozi rozwód, odebranie prawa do opieki nad dziećmi, poślubienie muzułmanina oraz przemoc seksualna. Chrześcijańscy rodzice mogą, zgodnie z prawem, ubiegać się o opiekę nad dziećmi, ale w praktyce im się to nie udaje. Wielu z nich odmówiono również prawa do dziedziczenia z powodu przejścia na chrześcijaństwo. Inni chrześcijanie nie spotykają się z taką formą prześladowań i na ogół nic nie stoi na przeszkodzie ich prywatnych praktyk religijnych.

Życie w społeczeństwie

Chrześcijanie nawróceni z islamu są ostracyzowani przez członków lokalnej społeczności i niekiedy spotykają się z brutalnymi atakami. W regionach przygranicznych znajdujących się pod kontrolą islamistów chrześcijanom utrudnia się obchodzenie chrześcijańskich ślubów. Chrześcijanie nie są równo traktowani w sektorze publicznym, rzadko mają możliwość uzyskania zatrudnienia w służbach samorządowych i często odmawia się im awansu. Chrześcijańscy mężczyźni w Nigrze mogą stracić pracę, a jeśli prowadzą własne biznesy, są bojkotowani przez społeczność muzułmańską.

Życie w państwie

Ataki Boko Haram, oddziałów Państwa Islamskiego (IS) i innych radykalnych grup islamskich nadal budzą strach wśród społeczności chrześcijańskiej. Brak bezpieczeństwa w kraju znacząco wpłynął na wspólnotę chrześcijańską. Ponieważ dżihadyści biorą na celownik zarówno chrześcijan, jak i władze państwowe, chrześcijanie muszą uważać, by nie rzucać się w oczy. Wielu chrześcijan, którzy uciekli przed konfliktem, żyje w obozach dla uchodźców wewnętrznych (IDP) w Bosso, Yebbi, Maiduguri i Yola. Nieustannie dochodzi również do przemocy w społecznościach lokalnych. 

Życie w kościele

Należy zachować ostrożność przy organizowaniu wspólnych nabożeństw i spotkań chrześcijan ze względu na zagrożenie przemocą ze strony grup terrorystycznych. Od czasu do czasu członkowie lokalnej społeczności utrudniają chrześcijanom gromadzenie się na nabożeństwa, a proces prawny rejestracji kościołów jest bardzo długi i trudny.

Spis treści

8. Naruszenie zobowiązań i praw międzynarodowych

Niger zobowiązał się do przestrzegania i ochrony praw podstawowych w następujących traktatach międzynarodowych:

1. Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych (ICCPR)
2. Międzynarodowy pakt praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych (ICESCR)
3. Konwencja w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania (CAT)
4. Konwencja w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet (CEDAW)
5. Konwencja o prawach dziecka (CRC)

Niger nie wypełnia swoich zobowiązań międzynarodowych, regularnie naruszając/nie chroniąc następujących praw chrześcijan:

1. Chrześcijanie są prześladowani w miejscu pracy i spotykają się z dyskryminacją na tle religijnym (art. 26 ICCPR).
2. W przypadku aresztowania chrześcijanie są bici i poddawani presji, by wyrzekli się swojej wiary (ICCPR Arts. 18 i 10).
3. Chrześcijańscy konwertyci na obszarach zamieszkałych przez muzułmanów doświadczają presji i przemocy ze strony rodziny i członków lokalnej społeczności (art. 18 ICCPR).
4. Chrześcijanie spotykają się z prześladowaniem i przemocą, jeśli otwarcie wypowiadają się na tematy religijne lub angażują się w prozelityzm (ICCPR Arts. 18 i 19).
5. Chrześcijańscy konwertyci tracą prawo do opieki nad dziećmi i prawo do dziedziczenia (art. 26 ICCPR).
6. Kościoły napotykają szereg przeszkód podczas procedury ubiegania się o rejestrację lub pozwolenia na budowę (ICCPR Arts. 21 i 26).

Spis treści

9. Sytuacja innych mniejszości religijnych

Według Departamentu Stanu USA (IRFR 2021), państwo nie utrudnia działalności żadnym konkretnym grupom wyznaniowym: Jednak Świadkowie Jehowy i bahaici, którzy są obecni głównie w dużych ośrodkach miejskich, są zagrożeni przemocą ze strony radykalnych grup islamskich i muszą postępować ostrożnie, aby nie przyciągać zbytniej uwagi i nie prowokować prześladowań.

Spis treści

10. Open Doors w Nigrze

Open Doors działa w Nigrze od 2011 roku poprzez lokalne kościoły i partnerów. Naszym pragnieniem dla Nigru jest, aby chrześcijanie rozumieli prześladowania i reagowali na nie w sposób biblijny, aby cieszyli się większą stabilnością ekonomiczną, aby docierali z Ewangelią do tych, którzy jej nie znają i aby mieli silnych i mądrych liderów. Nasze projekty obejmują: 

• Szkolenia w zakresie gotowości do prześladowań 
• Pomoc w zdobywaniu ekonomicznej niezależności 
• Szkolenia na temat międzykulturowej ewangelizacji i opieki nad nowymi wierzącymi 
• Szkolenia z zakresu służebnego przywództwa 
• Szkolenia uczniowskie  

Spis treści

11. Módl się za Niger

• Módl się, aby ustała przemoc wobec chrześcijan i aby wpływ wojujących grup islamskich szybko się zmniejszył.
• Módl się o uzdrowienie chrześcijan, którzy doznali poważnych urazów.
• Módl się, aby programy szkoleniowe Open Doors uzdolniły chrześcijan do wytrwania w prześladowaniach i służenia Jezusowi Chrystusowi w miejscu, w którym żyją.