Somalia

Sytuacja chrześcijan w Somalii

Miejsce w rankingu

Miejsce 3 / 91 pkt (ŚIP 2021: Miejsce 3 / 92 pkt)

Okres badawczy: 01.10.2020 – 30.08.2021

Spis treści

Wnioski

Somalijskim chrześcijanom grozi wielkie niebezpieczeństwo. Polują na nich agenci al-Shabaab.  Członkowie tej niepaństwowej organizacji stosująca przemoc i wyznający doktrynę wahabizmu, opowiadają się za prawem szariatu jako podstawą wszystkich aspektów życia w Somalii i dążą do wyeliminowania chrześcijan z kraju. Chrześcijanie spotykają się z naruszaniem ich wolności religijnej przez członków rodziny i lokalnej społeczności. Konwersja na chrześcijaństwo jest traktowana jako zdrada rodziny i klanu. Nawet podejrzenie konwersji oznacza zagrożenie dla życia. W ostatnich latach sytuacja uległa pogorszeniu, ponieważ islamscy bojownicy zintensyfikowali ataki na chrześcijan, a zwłaszcza na chrześcijańskich przywódców. 

Profil kraju w PDF

Poniższy profil kraju jest przetłumaczonym fragmentem z Country Dossier World Watch Research, działu badawczego Open Doors. Kompletne lub skrócone dossier w języku angielskim można pobrać tutaj.

  Profil kraju w PDF

  Skrócony profil w PDF

Spis treści

1. Tło

Somalia jest postrzegana jako państwo upadłe i pozostaje jednym z najbiedniejszych i najbardziej niestabilnych narodów na świecie. Lata chaosu po obaleniu wojskowego reżimu prezydenta Mohameda Siad Barre w 1991 r. doprowadziły do powstania sądów szariackich i aktywności radykalnych ugrupowań islamskich, takich jak al-Shabaab. Kraj ten stał się mozaiką konkurujących ze sobą radykalnych grup islamskich, klanów i milicji opartych na klanach, co sprawia, że niezwykle trudno jest tam utworzyć stabilny rząd. W kraju panuje patriarchalizm. Tylko 30% dzieci uczęszcza do szkoły, z czego tylko 40% to dziewczynki. Powszechna praktyka okaleczania żeńskich narządów płciowych (FGM) powoduje, że wiele dziewczynek opuszcza szkołę z powodu wyniszczających blizn i infekcji. Wczesne małżeństwa oznaczają również przedwczesne zakończenie edukacji dziewcząt. 

Konstytucja z 2012 r. uznaje islam za religię państwową i nadaje wyższość prawu szariatu. Żadna inna religia nie może być propagowana. 99% ludności to muzułmanie sunnici, a chrześcijanie są postrzegani jako szkodliwi dla kultury narodowej i uznawani za „cel o wysokiej wartości” przez al-Shabaab i inne radykalne grupy. Codzienne życie jest wyzwaniem. W przypadku identyfikacji, biznesy chrześcijan są bojkotowane, właściciele są zastraszani, bici i zabijani. Kobietom grozi śmierć, przemocy seksualna lub przymusowe małżeństwo. Za odejście od islamu, zarówno mężczyznom, jak i kobietom, grozi śmierć.

Spis treści

2. Sytuacja w różnych regionach kraju

Żaden obszar nie jest bezpieczny dla chrześcijan. Najniebezpieczniej jest na obszarach znajdujących się pod kontrolą radykalnych odłamów islamu takich jak al-Shabaab. Są one skoncentrowane szczególnie na południu i południowym zachodzie, w tym w okolicach Kismaju, Jamaame, Marka i El Hur. Podczas gdy północne regiony, takie jak Somaliland i Puntland, są bardziej stabilne niż południe, chrześcijanie również tam są narażeni na ogromne ryzyko przemocy.

Spis treści

3. Główne źródła prześladowań i dyskryminacji

Islamski ekstremizm

Terroryści islamscy działają swobodnie w wielu regionach i zabijają Somalijczyków, których podejrzewa się o przejście na chrześcijaństwo. W miarę jak kraj próbuje się ustabilizować i stworzyć legalny rząd, przywódcy polityczni i urzędnicy państwowi w przeważającej większości opowiadają się za ścisłą interpretacją prawa szariatu. 

Antagonizm klanowy

Społeczeństwo somalijskie opiera się na silnej tożsamości klanowej, która jest mocno spleciona z islamem. Członkowie rodziny i przywódcy klanów postrzegają przejście na chrześcijaństwo jako zdradę. W związku z tym każdy chrześcijanin jest narażony na bezpośrednią przemoc. 

Przestępczość zorganizowana oraz korupcja

Przestępcy czerpią zyski z bezprawia w Somalii. Działają poprzez sieć nielegalnych szlaków handlowych i mają silne powiązania z al-Shabaab. Pieniądze, które generują kartele, są wykorzystywane do zakupu broni i finansowania ataków na chrześcijan i pozostałych cywilów. 

Paranoja dyktatorska

Chrześcijanie w tym kraju są poddawani presji ze strony rządu. To rząd wprowadza ustawy, które ograniczają prawa chrześcijan w kraju. Rząd w Somalii (Puntland, Somaliland i Somalia) odmawia chrześcijanom ich praw. 

Spis treści

4. Kogo dotykają prześladowania?

Społeczności konwertytów

W latach poprzedzających wojnę domową w Somalii (1991), gdy wrogość rządu i przemoc cywilna narastały, większość chrześcijan została zmuszona do ucieczki z kraju. Dziś prawie wszyscy chrześcijanie są konwertytami. 

Spis treści

5. Szczegółowe dane na temat przemocy i wywieranej presji

Poziomy przemocy i presji

Wykres: Wzorzec prześladowań dla Somalii

Maksymalna liczba punktów dla każdej z sześciu kategorii wynosi 16,7 pkt. Łączna liczba punktów dla sześciu kategorii wynosi 100 pkt (6 x 16,7 = 100).

Wynik ten utrzymuje się na mniej więcej stałym poziomie, choć nastąpił spadek wyniku dotyczącego przemocy z 9,8 w ŚIP 2021 do 8,5 w ŚIP 2022. Oznacza to, że presja na chrześcijan wzrosła ogółem o ponad jeden punkt. Chrześcijanom w tym kraju grozi śmierć z rąk islamskich bojowników i przywódców klanów. Starszyzna i członkowie rodzin monitorują ruchy każdego podejrzanego o nawrócenie chrześcijanina. Kraj ten jest pogrążony w nieustającej wojnie domowej. Społeczeństwo jest podzielone. Brutalność islamskich bojówek jest wszechobecna. Al-Shabaab przeprowadziło szereg ataków w Mogadiszu, zabijając m.in. burmistrza stolicy. W omawianym okresie sprawozdawczym pogorszył się również krajobraz polityczny w wyniku braku porozumienia między przywódcami plemiennymi, rządem sprawującym władzę, przywódcami opozycji, a nawet społecznością międzynarodową w sprawie przeprowadzenia wyborów. Wszystkie te czynniki wzmocniły morale grup dżihadystów.

Życie prywatne

Posiadanie materiałów chrześcijańskich jest surowo zabronione. Osoba, u której znaleziona zostanie Biblia lub inne drukowane materiały chrześcijańskie zostaje stracona za aprobatą krewnych i przedstawicieli lokalnej społeczności. Podejrzenie o konwersję grozi poważnymi konsekwencjami. Konwertyci muszą ukrywać swoje przejście na chrześcijaństwo nawet przed członkami rodziny. 

Życie rodzinne

Społeczeństwo somalijskie zakłada, że wszytki dzieci są muzułmanami. Wychowywanie dzieci w duchu chrześcijańskim jest niezwykle trudne i nawet mówienie im o chrześcijaństwie może grozić atakiem radykalnych członków klanu na rodziców dziecka. Wszystkie dzieci muszą uczęszczać do medresy i brać udział w lekcjach islamu.

Życie w społeczeństwie

Społeczeństwo somalijskie jest konserwatywne a nauki islamskie są narzucane wszystkim obywatelom. Chrześcijanie nawróceni z islamu są pod stałą presją i nadzorem ze strony członków swojej społeczności. Odstąpienie od „dobrego muzułmańskiego” życia może zostać zgłoszone grupom takim jak al-Shabaab, które przeprowadzają brutalne ataki na chrześcijan.

Życie w kraju

Rząd Somalii uważa, że nie ma somalijskich chrześcijan, ponieważ konstytucja zabrania nawracania z islamu. Wolność słowa jest ograniczona. 

Życie w kościele

Chrześcijanom nie wolno nawet rozważać odbudowy kościołów. Próba otwarcia kościoła katolickiego w Mogadiszu nie powiodła się. Kolejna próba otwarcia kościoła katolickiego w Hargejsji spotkała się z publicznym oburzeniem i wrogością. Prowadzony jest stały monitoring pod kątem funkcjonowania w kraju nieformalnych miejsc kultu chrześcijańskiego (kościołów domowych).

Przykładowe akty przemocy w opisywanym okresie sprawozdawczym

Ze względów bezpieczeństwa, żadne szczegóły nie mogą być tutaj opublikowane. 

Spis treści

6. ŚIP: Perspektywa 5-letnia

Tabela przedstawia wyniki i rankingi Światowego Indeksu Prześladowań za ostatnie pięć lat, przy założeniu, że dany kraj uzyskał ponad 41 punktów, co jest wskazaniem na wysoki poziom prześladowań.

Spis treści

7. Czym różnią się prześladowania mężczyzn i kobiet?

Kobiety: Młode kobiety nawrócone na chrześcijaństwo należą do najbardziej zagrożonej grupy społecznej. Często zdarza się, że kobieta podejrzana o chrześcijaństwo jest gwałcona, poniżana publicznie, trzymana w ścisłym areszcie domowym, uprowadzana, przymusowo wydawana za mąż za radykalnego szejka lub zabijana. Jeśli kobieta jest zamężna, to z dużym prawdopodobieństwem mąż rozwiedzie się z nią i zostaną jej odebrane dzieci. 

Mężczyźni: Somalia jest społeczeństwem patriarchalnym o wysokim stopniu kontroli społecznej. Somalijscy mężczyźni podejrzani o nawrócenie na chrześcijaństwo są narażeni na skrajne łamanie ich podstawowych praw. Są narażeni na przemoc słowną, napaść fizyczną, przejęcie ich firmy, więzienie, poważne groźby, tortury, uprowadzenie lub zabicie. Mężczyźni znajdują się pod dodatkową presją, ponieważ oczekuje się od nich, że będą przewodzić rodzinie w sprawach religijnych i w konsekwencji mogą być obwiniani, jeśli na chrześcijaństwo nawróci się któryś z członków rodziny. Rodziny siłą wysyłają swoich młodych mężczyzn do islamskich ośrodków rehabilitacyjnych, aby byli szkoleni jako bojownicy al-Shabaab. Dotyczy to również konwertytów. 

Spis treści

8. Sytuacja innych mniejszości religijnych

Żadne inne grupy religijne poza islamem sunnickim nie mają w Somalii znaczących praw. Na obszarach kontrolowanych przez al-Shabaab sytuacja stała się tak ekstremalna, że nawet szyiccy muzułmanie starają się pozostać niezauważeni. Celem ataków są również umiarkowani sunnici. Prawo w Somalii zabrania propagowania jakiejkolwiek religii innej niż islam, a także zabrania muzułmanom odchodzenia od islamu. Konstytucja stanowi również, że wszystkie ustawy muszą być zgodne z ogólnymi zasadami szariatu. W tym kontekście każda inna religia poza islamem (sunnickim) napotyka poważne wyzwania. 

Spis treści

9. Modlitwa

Módl się za Somalię:

• Trwaj w modlitwie o pokój w Somalii i zakończenie z powodzeniem wysiłków w ustanowieniu demokracji. Kraj ten zmaga się cały czas z politycznymi wstrząsami, skutkami wieloletniej wojny domowej i ciągłym zagrożeniem ze strony al-Shabab.
• Prawie 100% Somalijczyków to muzułmanie, a dla chrześcijan nie mam tam miejsca. Islam ustanowiony jest jako religia państwowa. Tylko islam może być promowany, a prawo szariatu stanowi najwyższą władzę. Módl się, aby Bóg nadal budował swój lud w Somalii, pomimo tych trudnych uwarunkowań.
• Open Doors wspiera somalijskich wierzących na terenie Półwyspu Somalijskiego od lat 90-tych. Naszą wizją jest zobaczyć, jak wyznawcy Chrystusa wzrastają do dojrzałości w wierze i mają budujące relacje pomimo prześladowań. Módl się o Bożą mądrość i ochronę nad naszą pracą oraz o to, by nasze wysiłki przynosiły wspaniałe efekty.